AVRUPA BİRLİĞİ PROJELERİ

STREAMS Projesinin Tanıtımı Avrupa'nın Batarya Hammaddelerine Bağımlılığının Azaltılması için Sürdürülebilir Teknolojiler

AVRUPA İÇİN ÇEVRE DOSTU BATARYA ÜRETİMİ

Çığır açan bir misyonla yola çıkan STREAMS Projesi, Avrupa'nın batarya üretimindeki konumunda devrim yaratmayı hedefliyor. Horizon Europe Programı tarafından Hibe Anlaşması No. 101137771 altında finanse edilen bu öncü girişim, yerli batarya malzemeleri tedarik zincirini güçlendirmeyi, Avrupa'nın ithal hammaddelere bağımlılığını azaltmayı ve küresel batarya üretim endüstrisindeki dayanıklılığını, rekabet gücünü ve stratejik özerkliğini artırmayı amaçlamaktadır.

STREAMS, üç yıllık bir süre zarfında Avrupa'nın ekonomik temelini desteklemek, yeşil ve dijital geçişlerle uyumlu hale getirmek ve aynı zamanda dış kaynaklardan gelen Kritik Hammaddelere (CRM'ler) olan bağımlılığı azaltmak için kritik zorunluluğu ele alacaktır.

AIT Avusturya Teknoloji Enstitüsü GMBH liderliğindeki STREAMS, Avrupa Birliği'nin lityum, nikel, kobalt ve ötesini kapsayan piller için kritik hammaddelerin tedarikinde karşılaştığı zorlukları ele almaktadır. Bu girişim, temiz enerji, insana yakışır iş, sorumlu tüketim ve iklim eylemini hedefleyen sürdürülebilir kalkınma hedefleriyle yakından uyumludur. Stratejik bir konuma sahip olan STREAMS, Pillerle ilgili Stratejik Eylem Planı ve önerilen yönetmelikler doğrultusunda hammadde geri kazanımı için sürdürülebilir teknolojilere öncülük ederek Avrupa'nın pil bağımsızlığına önemli ölçüde katkıda bulunmaktadır.

STREAMS, hedeflerine etkili bir şekilde ulaşmak için birkaç kilit alana odaklanacaktır:

1. Yerel tedarik zincirinin güçlendirilmesi: STREAMS, Avrupa'nın batarya malzemeleri tedarik zincirini güçlendirerek ithal hammaddelere olan bağımlılığı azaltacak ve küresel batarya üretim endüstrisinde dayanıklılığı, rekabet gücünü ve stratejik özerkliği artıracaktır.
2. Kapsamlı teknolojik çözümler: Proje, batarya sınıfı öncül, anot ve katot aktif malzemelerinin sürdürülebilir üretimi için en az 12 yenilikçi, esnek ve ölçeklenebilir teknoloji geliştirecektir.
3. Çeşitli malzeme akışlarının kullanımı: STREAMS, üçüncü ülkelere bağımlılığı daha da azaltmak için geri dönüştürülmüş batarya kütlesinin yanı sıra çeşitli birincil ve ikincil kaynakların kullanılmasını savunacaktır.
4. Sürdürülebilirlik için döngüsel modeller: STREAMS, döngüsel modeller oluşturarak, pil hücrelerini pilot ölçekte üreterek ve belirlenen standartlara göre test ederek, proje sonuçlarının gelecekte kullanılması için en uygun koşulları belirleyecektir.

STREAMS, sürdürülebilirlik ve dayanıklılık hedeflerini ilerletirken Avrupa'nın küresel batarya üretim endüstrisindeki konumunu güvence altına alma çabalarının ön saflarında yer almaktadır. İşbirliği, yenilikçilik ve bağlılık sayesinde, batarya teknolojisinin geleceğini yeniden şekillendirmeye yardımcı olacak ve Avrupa'yı daha yeşil, daha sürdürülebilir bir geleceğe doğru iteceğiz!

STREAMS, 13 farklı ülkeden 19 ortaktan oluşan mükemmel bir konsorsiyumu bir araya getiriyor. Konsorsiyum 5 Araştırma merkezi/kuruluşu, 4 Üniversite ve 10 Endüstri ve KOBİ'den oluşmaktadır.

Konsorsiyum iyi dengelenmiştir ve her ortağın tanımlanmış net bir rolü vardır ve projenin değer zinciri boyunca belirli bir katkı sağlar.

İkincil lityum iyon piller (LIB) üzerine yapılan araştırma ve geliştirme faaliyetleri taşınabilir elektrik ve elektronik cihazlara artan talebin yanı sıra elektrikli arabaların öneminin artmasıyla da gün geçtikçe değer kazanmaktadır. Maliyette azalma, daha yavaş kapasite düşüşü, daha yüksek enerji/güç yoğunlukları ve gelişmiş güvenlik performansı dahil olmak üzere birçok avantaja sahiptir. Bu nedenle Li gibi ikincil metallere olan dışa bağımlılığı azaltmak, hammadde tedarik zincirini geliştirmek amacıyla çalışmalar yürütülmektedir. Yakın zamanlarda, yeni aktif malzemelerin ve hücre kimyasallarının geliştirilmesine alternatif olarak, mevcut, kanıtlanmış kimyasalları LIB elektrotları içinde daha etkili ve verimli düzenlemelere dönüştürmenin yeni yolları keşfedilmeye başlanmıştır. Bu atık piller, uygun şekilde bertaraf edilmeden çevre için ciddi bir tehdit oluşturmakta ve kaybedilen değerli metaller büyük bir kaynak israfına sebep olmaktadır. Harcanan LIB'lerdeki katot aktif malzemeleri, yüksek değerli metal içeriği ve yüksek geri dönüşüm değeri nedeniyle ilgi görmektedir. Horizon adı altında yer alan STREAMS, yerli batarya malzemeleri tedarik zincirini güçlendirecek, Avrupa'nın ithal hammadde tedarikine olan bağımlılığını azaltacak ve küresel batarya imalat endüstrisinde dayanıklılığını, rekabet gücünü ve stratejik özerkliğini artıracak teknolojiler geliştirmeye çalışmaktadır. Aynı zamanda döngüsel modeller geliştirerek, pil hücrelerini pilot ölçekte üreterek ve bunları belirlenmiş standartlara göre test ederek proje sonuçlarının gelecekte kullanılması için optimum koşulları belirleyebilecektir.

Eti Gübre, madencilik yan ürünü olarak yılda 500.000 ton pirit işlemektedir. Bu pirit, alüminyum, kalsiyum, magnezyum ve silisyum gibi safsızlıkların yanı sıra kobalt, nikel ve mangan gibi değerli elementleri de içermektedir. Eti Gübre metal geri kazanım ve entegre gübre tesislerinde bulunan sülfürik asit üretim biriminde piritin yakılması sonucu oluşan kalsin külü içerisindeki değerli metaller liç işlemi ile geri kazanılmaktadır. Kalsin külü çamur haline getirilir ve ardından oksijen ve sülfürik asit ilavesiyle yüksek sıcaklık ve basınç koşulları altında bir otoklavda çözülmektedir. Bu işlem sırasında kobalt, çinko, bakır, nikel ve mangan gibi elementler çözeltiye geçmektedir. Metal sülfatları barındıran bu çözelti uygun hidrometalurjik proses adımlarından geçerek zenginleştirilmektedir. Ayrıca Eti Gübre'de metal geri kazanım ile beraber gübre de üretilmektedir.

Horizon projesi kapsamında, boksit kalıntısından alümina rafinasyonu sırasında ekstrakte edilen Bayer likörü, ikincil bir lityum kaynağı olarak hizmet eder. Cengiz Holding iştiraki Eti Alüminyum, lityum hidroksit ve/veya lityum karbonat üretimi için Eti Gübre'ye katı kek formunda konsantre lityum tedarik etmektedir. Eti Gübre, UOulu ile iş birliği yaparak black mass ve artık Bayer liköründen lityum hidroksit ve/veya lityum karbonat üretmek için sürdürülebilir hidrometalurjik süreçler geliştirecektir. Laboratuvar optimizasyonundan sonra verimliliği en üst düzeye çıkarmak, ürün kalitesini iyileştirmek ve kaynak kullanımını en aza indirmek için yarı sürekli pilot hat üniteleri kullanılarak ölçek büyütme gerçekleştirilecektir. Nihai lityum öncüleri proje ortaklarından dördüncü iş paketi partnerlerine dağıtılacaktır. Aynı zamanda Eti Gübre, Bayer keki ve Ni-Co kekinden metalleri geri kazanarak, Co, Ni, Li, Mn gibi kritik metalleri liç yöntemiyle saflaştırarak ve bunlardan sülfat tuzları oluşturarak dördüncü iş paketine tedarik edecektir. Eti Gübre'de lityum ekstraksiyonu sonrasında kalan alüminyum açısından zengin malzeme karakterize edilecek ve alümina rafinerisi proseslerinde yeniden kullanılmak üzere Eti Alüminyum'a geri gönderilecektir. Eti Gübre'de piritin kavrulmasından elde edilen kül, kobalt, nikel ve mangan çıkarımına kaynak olarak kullanılacaktır. Proses akışında katot aktif materyallerine hammadde olacak malzemeler ile Solvent ekstraksiyon rafinatından nikel sülfat hegzahidrat ve zenginleştirilmiş kobalt sülfat çözeltisinde bulunan mangan ayrıştırılacak; kobalt sülfat hepta hidrat ve mangan sülfat mono hidrat tuzları üretilip STREAMS iş ortaklarına iletilecektir.