 |
 |
TEDARİK ZİNCİRİ
Sorumlu Tedarik Politikası
EBM-TZY-TDR-PLT-001 Rev. 2, Yürürlük Tarihi : 09/01/2023
Kapsam
Bu politika, Eti Bakır Mazıdağı tesisinin Bakır, Çinko, Kobalt vb. element içeren malzemeleri temin eden, mevcut ve seçilme durumunda olan tedarikçileri ile ilgilidir.
Giriş
Eti Bakır A.Ş, doğal kaynakların ekonomiye kazandırılması ve sürdürülebilirliğin sağlanması konusunda sektöründe lider konumdadır. Eti Bakır A.Ş, tedarikçilerinden işlerini en yüksek seviyede etik yürütmelerini; emeğe ve insan haklarına saygılı olmalarını ve ayrıca çevreye duyarlılığını, öncelikli olarak beklemekte ve sürekli talep etmektedir. Eti Bakır A.Ş Sorumlu Tedarik Politikasını; Çatışmalardan Etkilenmiş ve Yüksek Riskli Bölgelerin Madenlerine İlişkin Sorumlu Tedarik Zinciri için OECD Uyum Rehberinin Ek-II de yer alan Tedarik Zinciri Politika Modeline uygun olarak oluşturmuştur.
Ürünler ve Prosesler
Kobalt, özellikle yüksek kapasiteli pil, mıknatıs ve elektromıknatıs üretiminde kullanılmaktadır. Çinko, galvanizli saclar, inşaat malzemeleri ile havai hat direklerinde kullanılmaktadır. Bakır, elektrik-elektronik sanayi ve diğer birçok alanda kullanılmaktadır.
Eti Bakır A.Ş Mazıdağı tesisi üretim prosesinde, Eti Bakır Küre Maden sahası flotasyon tesisinde konsantre bakır üretim atığı olan pirit hammaddesi kullanılmaktadır. Pirit hammaddesi, sülfürik asit tesisinde yakılmakta, ortaya çıkan kalsin külü liç tesisine transfer edilmektedir. Kalsin çamurlaştırılıp otoklavda liç işleminden geçirildikten sonra kobalt, çinko ve bakır seçici organik sayesinde ayrıştırılarak ürünler elde edilir.
Tedarik Zinciri Taahhüdümüz
Eti Bakır Mazıdağı tesisi olarak,
• Tedarikçilerimizin OECD uyum rehberine, Ulusal ve Uluslararası Yasal ve Şirket Etik Politikalarına uygunluklarını özenle değerlendireceğimizi,
• Değer zincirimizdeki riskleri belirlerken, hafifletirken ve raporlarken, OECD'nin Çatışmalardan Etkilenmiş ve Yüksek Riskli Bölgelerden ("CAHRA'lar") Madenlerin Sorumlu Tedarik Zincirlerine Yönelik Durum Tespiti Rehberini takip edeceğimizi,
• OECD uyum rehber Ek I'de tanımlanan beş adımlı durum tespiti sürecini uygulayacağımızı,
• Değer zincirimizdeki olumsuz sosyal ve çevresel etkilere yönelik riskleri belirlemeyi ve düzenli olarak yeniden gözden geçirmeyi,
• Tedarikçilerimizin çatışmalı bölgelerden maden temin edip etmediklerini teyit edeceğimizi,
• OECD uyum rehberine aykırılıkları bulunan tedarikçilerimizden kar veya menfaat temin etmeyeceğimizi,
• Maden çıkarma, taşıma, ticaretini yapma, işleme veya ihraç etme faaliyetleri vasıtasıyla devlet dışı silahlı gruplara doğrudan veya dolaylı hiçbir desteğe tolerans göstermeyeceğimizi,
Tedarikçilerimizin ve iş ortaklarımızın da aynı şekilde bu kararlara uymalarını destekleyeceğimizi taahhüt ederiz.
Eti Bakır A.Ş, etik dışı iş davranışları, rüşvet, yolsuzluk ve zorla çalıştırma konularında “Sıfır Tolerans Politikası” uygulamaktadır.
Tedarikçiler İçin Gereklilikler
Çatışmalardan etkilenmiş ve yüksek riskli bölgelerden çıkarılan madenlerle ilgili risklerimizi ve maruz kalma durumumuzu yönetmenin bir parçası olarak, tedarikçilerimizden ve iş ortaklarımızdan beklentilerimiz aşağıdaki gibidir;
• Tedarik sürecinde, her türlü işkence, zulüm ve insanlık dışı/küçültücü muamelenin olmaması;
• İş ortakları, hiçbir şekilde zorla veya zorunlu çalıştırmaya katılmamalıdır;
• Çocuk işçiliğin en kötü biçimlerinin olmaması;
• Cinsel şiddet gibi diğer yoğun insan hakları ihlallerinin olmaması;
• Tedarik sürecinde savaş suçları, diğer ciddi uluslararası insani hukuk ihlalleri, insanlığa karşı işlenen suçlar ve soykırımın yaşanmaması;
• Maden sahalarında veya taşıma güzergahlarında, maden ticareti yapılan yerlerde yasa dışı haraç alan veya vergi uygulayan olmaması;
• Tedarik sürecinde, aracıları, ihracat şirketlerini veya uluslararası tüccarları yasa dışı şekilde vergilendiren veya bunlardan haraç alanların olmaması;
• Tedarik zincirimizdeki herhangi bir şirketin kamu ya da özel güvenlik güçleriyle sözleşme yapması halinde bu güvenlik güçlerinin Güvenlik ve İnsan Haklarına aykırı hareket etmemesi
• Güvenliğin sağlanması amacıyla kamu güvenlik güçlerine yapılan ödemelerde şeffaflığın, orantısalının ve hesap verilebilirliğin olması;
• Tedarik zincirindeki madenlerindeki emek-yoğun ve küçük ölçekli işletmelerin, kamu veya özel güvenlik güçlerinin olumsuz etkilerinden, özellikle zanaatkâr madenciler başta olmak üzere hassas grupların etkilenmesinin önlenmesi;
• Madenlerin menşeini gizlemek veya saptırmak ve maden çıkarma, ticaretini yapma, işleme, taşıma ve ihracat faaliyetlerinde hükümetlere ödenen vergiler, ücretler ve imtiyaz ücretleri konusunda kamuoyunu yanıltmak maksadıyla hiçbir şekilde rüşvet teklif edilmemesi;
• Madenlerin çıkarılması, ticareti, işlenmesi, nakliyesi veya ihracatından kaynaklanan veya bunlarla bağlantılı kara para aklama riskinin bulunduğu durumlarda, kara para aklamanın ortadan kaldırılması.
Bu risklerle ilgili olarak, tedarikçilerimizin OECD Durum Tespiti Rehberini ihlal ettiğini tespit ettiğimizde müsamaha göstermeyeceğiz ve tedarikçi ile ilişkilerimizi derhal askıya alıp sonlandıracağız.
İş Sağlığı Güvenliği & Çevre
Eti Bakır A.Ş'nin sürdürülebilirlik taahhüdü, kaynakların verimli kullanılmasının yanı sıra çevreyi koruma, sağlıklı ve güvenli işyerleri sağlama taahhüdünü de içermektedir. Eti Bakır A.Ş, tedarikçilerinden çevre, sağlık ve güvenlik performanslarını sürekli iyileştirmek için benzer taahhütlerde bulunmalarını bekler.
İş Sağlığı ve Güvenliğin Sağlanması: Tedarikçiler, uygun kontroller, eğitim, çalışma prosedürleri ve kişisel koruyucu ekipman dahil olmak üzere direk ve endirek çalışanları için güvenli ve sağlıklı bir iş yeri sağlayacaktır. Tedarikçiler, iş yeri için geçerli olan tüm sağlık ve güvenlik yasalarına uyacaktır.
Çevreye Saygı: Tedarikçiler, yürürlükteki çevre yasalarına uyacak ve atık, hava emisyonu ve atık su deşarjlarının güvenli yönetimini sağlayacak sistemlere sahip olacaktır. Tedarikçiler, geri dönüştürülmüş malzemeler kullanarak, çevresel etkiyi sürekli olarak en aza indirmeye çalışmalı ve kaynak verimliliğinde sürekli iyileştirmeler yapmalıdır.
Tedarikçilere Yönelik İş Etiği Kurallarına İlişkin Beklentiler
Eti Bakır A.Ş, tedarikçilerinden politikalar, eğitim, izleme ve denetim mekanizmaları dahil olmak üzere yürürlükteki ulusal ve uluslararası yasalara ve bu Kurallarda belirtilen ilkelere uyumu teşvik edecek sistemler ve kontroller uygulamalarını bekler. Tedarikçiler, Eti Bakır A.Ş.'ye mal ve hizmet sunarken birlikte çalıştıkları alt yüklenici ve tedarikçilere de bu veya benzeri ilkeleri uygulamalıdır.
Eti Bakır Mazıdağı tesisi, tedarikçilerin bu kurallara uygunluğunu değerlendirme ve izleme hakkını saklı tutar. Eti Bakır Mazıdağı tesisi bu kurallara uymayan tedarikçilerinden düzeltici faaliyetlerde bulunmalarını isteyebilir veya gelecekte oluşabilecek işlerde bu tedarikçiler onaylı tedarikçi olarak değerlendirilmeyebilir.
Tedarik Zinciri Bölümü
Çatışma Mineralleri Durum Tespiti Süreci 2024 Raporu
Eti Bakır A.Ş. Entegre Gübre ve Metal Geri Kazanım Tesisi, hammaddelerin aynı lokasyonda üretildiği, Türkiye’de eşsiz ve dünya genelinde sayılı tesislerden biridir.
Eti Bakır A.Ş. Mazıdağı Tesisi, yılda yaklaşık 500.000 ton gübre, 2.000 ton katot bakır, 2.500 ton çinko karbonat ve 5.000 ton kobalt karbonat üretimiyle bölgesel ve ulusal ekonomiye önemli katkılar sağlamaktadır.
Eti Bakır A.Ş., etik değerler, iş sağlığı ve çevresel sorumluluk ilkeleri çerçevesinde; çatışma mineralleri olarak tanımlanan Kobalt, Bakır ve Çinko’nun tedarik süreçlerinde şeffaflık ve sorumluluk esaslı yaklaşımları benimsemiştir. Mazıdağı Tesisi olarak, çatışmaların finansmanına hiçbir şekilde katkı sağlamayacağımızı, Birleşmiş Milletler yaptırım kararları ve ilgili yerel mevzuata tam uyum göstereceğimizi, aynı zamanda tedarikçi ve iş ortaklarımızın da bu ilkeler doğrultusunda hareket etmelerini desteklemeyi kararlılıkla taahhüt etmekteyiz. Bu kapsamda, Eti Bakır A.Ş. Mazıdağı Tesisi, 2023 yılında Responsible Minerals Initiative (RMI) üyeliğini başarıyla tamamlamış ve küresel sorumlu tedarik zinciri ağında saygın bir konuma yükselmiştir.
Bu rapor, Eti Bakır A.Ş. Mazıdağı Tesisi çatışma mineralleri tedarik zincirine ilişkin durum tespiti performansının detaylı bir şekilde ortaya konduğu dördüncü yıllık rapordur. Söz konusu süreç, çatışmalardan etkilenen ve yüksek riskli bölgelerde (CAHRA) yer alan maden ve rafinerilerden doğrudan tedarik yapılmaması temel prensibine dayanmaktadır. Eti Bakır A.Ş., madenden nihai ürüne kadar uzanan tedarik zincirinde sorumluluk ve şeffaflığı esas alan OECD Uyumlu “Çatışmalardan Etkilenmiş ve Yüksek Riskli Bölgelerdeki Madenler için Sorumlu Tedarik Zinciri Rehberi”nin tüm gerekliliklerini titizlikle uygulamaktadır.
Eti Bakır Mazıdağı Tesisi, çatışma madenlerinin tedarik zincirinde risk temelli durum tespiti ve yönetimi süreçlerini şirketin yönetim sistemine entegre ederek şu adımları kararlılıkla yürütmektedir:
Aşama 1. Güçlü ve Şeffaf Şirket Yönetim Sistemlerinin İnşası
Eti Bakır Mazıdağı Tesisi’nin çatışma mineralleri uyum sistemi, OECD uyumlu ve RBA tavsiyelerine uygun bir çerçevede tasarlanmıştır. Şirketimiz, yüksek riskli ve çatışma bölgelerinden kaynaklanan, silahlı gruplara dolaylı ya da doğrudan fon sağlayan ya da insan hakları ihlalleri ile bağlantılı minerallerin tedarikini önlemek için kapsamlı bir sorumlu tedarik politikası oluşturmuştur. Bu politika, ilgili tüm taraflara geniş çapta duyurulmuş olup, güncel metnine (https://www.etigubre.com/Sorumlu-Politika) adresinden erişilebilir. Tedarik zinciri yöneticisi, durum tespiti programının tasarımı, uygulanması ve denetiminden sorumludur; üretim ve satış birimleriyle yakın iş birliği içerisinde Genel Müdür’e rapor vermektedir. Eti Bakır Mazıdağı Tesisi, tüm çalışanlarına sorumlu tedarik süreçlerine dair düzenli eğitimler sunmakta ve bu eğitimler, yeni işe alımlarda zorunlu bir aşama olarak kabul edilmektedir. Ayrıca, ihtiyaç duyulan durumlarda RBA E-Learning Academy’den destek alınarak personelin bilgi ve farkındalık seviyesinin artırılması sağlanmaktadır.
Aşama 2. Tedarik Zincirindeki Risklerin Kesin Belirlenmesi ve Kapsamlı Değerlendirilmesi
Eti Bakır Küre Tesisinde flotasyon işleminden sonra ortaya çıkan pirit yan ürünü, demiryolu ile Mazıdağı tesislerine taşınmaktadır. Bu pirit, Eti Bakır A.Ş.’nin kendi üretimi olup, CAHRA listesinde yer almamaktadır. 2024 yılı boyunca, Küre tesisindeki üretim, kalite ve tedarik zinciri departmanları periyodik saha denetimleri gerçekleştirmiş, risk ve fırsat analizleri kurumsal risk analiz tablosuna titizlikle eklenmiştir. Tedarik zinciri riskleri yıllık olarak gözden geçirilmiş ve risk günlüğüne işlenmiştir. Mevcut durumda hammadde kaynağı tek bir tedarikçi olmakla birlikte, tedarik çeşitliliği ve güvenliği adına CAHRA belirleme süreci aktif olarak sürdürülmektedir.
Aşama 3. Risklere Etkin ve Proaktif Yanıt Verebilecek Stratejilerin Tasarımı ve Hızlı Uygulaması
Hammadde tedarikçisi olarak, tamamen Eti Bakır A.Ş. bünyesindeki Küre İşletmesi tercih edilmektedir. 2024’te yapılan risk değerlendirmeleri, özellikle doğal afetler ve lojistik süreçlerde yaşanabilecek aksamalara odaklanmış, bu kapsamda stok yönetimi güçlendirilmiş ve alternatif taşıma planları geliştirilmiştir. Bu proaktif önlemler sayesinde üretimde herhangi bir kesinti yaşanmaması hedeflenmiş ve tedarik zinciri risk analiz tablosu güncellenmiştir. CAHRA listesinde herhangi bir tedarikçi yer almamaktadır.
Aşama 4. İzabe ve Rafineri Şirketlerinin Uygulamalarının Bağımsız Üçüncü Taraflarca Titizlikle Denetlenmesi
Eti Bakır Mazıdağı Tesisi’nde çatışma mineralleri tedarik zinciri yönetimi uygulamaları; hem şirket içi denetim prosedürleri hem de uluslararası bağımsız üçüncü taraf denetimleriyle periyodik olarak titizlikle incelenmektedir.
2024 yılı iç denetimi, yürürlükteki İç Denetim Prosedürü kapsamında 12 Mayıs 2025 tarihinde tamamlanmış; bulgular QDMS sistemine yüklenerek, aksiyon planları oluşturulmuş ve düzeltici/önleyici faaliyetler hızla uygulanmaya başlanmıştır. Sürekli gelişim ve şeffaflık esasları denetim süreçlerine yansıtılmıştır.
Stratejik hedefler doğrultusunda Eti Bakır A.Ş., metal ürünler için RMI (Responsible Minerals Initiative) onaylı tedarikçi statüsü kazanmak üzere gerekli başvuruları yapmış ve Haziran 2023’te uluslararası bağımsız denetim firması Arche Advisors tarafından gerçekleştirilen denetimle; 31.12.2021 – 30.04.2023 dönemini kapsayan kapsamlı bir değerlendirmeye tabi tutulmuştur.
Bu denetim neticesinde, 24 Kasım 2023 itibarıyla Eti Bakır A.Ş. RMI onaylı rafineri/tedarikçi statüsüne layık görülmüş ve aşağıdaki CID numaralarıyla listeye dahil edilmiştir:
• Katot Bakır → CID004058
• Çinko Karbonat → CID004059
• Kobalt Karbonat → CID00405
Bu tescil, Eti Bakır’ın sorumlu mineral tedarik zincirine bağlılığını ve küresel standartlarla uyumunu somut biçimde belgelemektedir. Denetim sürecinde CAHRA belirleme prosedürü, şikayet mekanizması ve tedarikçi izleme sistemlerinde bazı iyileştirme alanları tespit edilerek önerilen düzeltici faaliyetler zamanında tamamlanmıştır. Bu gelişmeler, kurumun şeffaflık ve sürekli gelişim anlayışını ortaya koymaktadır. Buna ek olarak, 22 Ekim 2024 tarihinde gerçekleştirilen RMI ara denetimi başarıyla tamamlanmış, Eti Bakır A.Ş.’ nin RMI onay statüsü güncellenmiştir. Aynı dönemde, 15-19 Nisan 2024 tarihlerinde gerçekleştirilen entegre ara denetimlerde ISO 9001, ISO 14001, ISO 45001 ve ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi sertifikasyonları güncellenmiş ve şirketimizin kalite, çevre, iş sağlığı ve enerji yönetimi alanlarındaki yüksek standartlarını teyit etmiştir.
Aşama 5. Tedarik Zinciri Uyum Çalışmalarının Yıllık Olarak Detaylı Raporlanması
Eti Bakır A.Ş., ihtilaflı madenlerin tedarik süreçlerine ilişkin durum tespiti raporlarını 2022 yılından itibaren düzenli olarak hazırlamaktadır. 2022 yılında, Kastamonu Küre İşletmesi’nden yaklaşık 460.000 ton pirit tedarik edilmiş; nihai ürünler olarak CoCO₃ (Kobalt Karbonat), ZnCO₃ (Çinko Karbonat), Katot Bakır ve Gübre (DAP & NP) üretimi gerçekleştirilmiştir. 2023 yılında, Küre işletmesinden yaklaşık 540.000 ton pirit tedarik edilerek CoCO₃, ZnCO₃, Katot Bakır, Demir Keki ve Gübre (DAP, NP) ürünleri üretilmiştir. Bu süreçte, Eti Bakır Küre İşletmesi tek tedarikçi olarak görev yapmış ve CAHRA listesinde yer alan dış tedarikçi bulunmamıştır; dolayısıyla çatışma mineralleriyle ilgili ilave risk bulgusu raporlanmamıştır. 2024 yılında ise, yaklaşık 515.789 ton pirit tedarik edilmiş ve bu miktarın 487.386 tonu üretim süreçlerinde etkin şekilde kullanılmıştır. Nihai ürün yelpazesi CoCO₃ (Kobalt Karbonat), ZnCO₃ (Çinko Karbonat), Katot Bakır ve Gübre (DAP, NP, ZN) olarak genişletilmiş ve üretim devam ettirilmiştir. Tedarik zincirinde CAHRA listesinde yer alan herhangi bir dış tedarikçi mevcut değildir.
Çatışma Mineralleri 2023 Uyum Raporu
Eti Bakır A.Ş Entegre Gübre ve Metal Geri Kazanım Tesisi, hammaddeleri aynı yerde üretilen bir tesis olmasıyla Türkiye’de tek dünyada ise sayılı tesislerdendir.
Eti Bakır A.Ş Mazıdağı İşletmemizde yılda yaklaşık 500.000 ton gübre, 2.000 ton katot bakır, 2.500 ton çinko karbonat ve 5.000 ton kobalt karbonat üretilmektedir.
Eti Bakır A.Ş. etik, çalışma ve çevre standartlarını koruma taahhüdünün bir parçası olarak, çatışma madenleri olan Cobalt, Bakır, Çinko madenlerin sorumlu bir şekilde tedarik edilmesine ilişkin Sorumlu Tedarik Politikalarını benimsemiştir. Eti Bakır A.Ş. Mazıdağı olarak, çatışmanın finansmanına katkıda bulunacak her türlü eylemden kaçınacağımızı ve ilgili Birleşmiş Milletler yaptırım kararlarına veya varsa bu kararları uygulayan yerel yasalara uyacağımızı ve tedarikçilerimiz ile iş ortaklarımızın da aynı hususlara uymalarını desteklemeyi taahhüt etmekteyiz. Eti Bakır A.Ş. Mazıdağı işletmesi, küresel sorumlu satın alma faaliyetlerine katkıda bulunmak amacıyla RMI (Responsible Minerals Initiative) üyesi olmak üzere başvuruda bulunmuş ve tüm yükümlülükleri yerine getirdiğini kanıtlayarak 2023 yılı itibariyle RMI üyesi olmuştur.
Bu rapor ihtilaflı mineraller için Eti Bakır A.Ş. Mazıdağı İşletmesi tedarik zincirinin durum tespit performansını açıklamak üzere hazırlanan ikinci rapordur ve her yıl yayınlanmaya devam edilecektir. Eti Bakır A.Ş., çatışma madenlerini, çatışmalardan etkilenen ve yüksek riskli bölgelerde (CAHRA) bulunan maden ve izabe tesislerinden direkt olarak temin etmemektedir. Eti Bakır A.Ş, madenden nihai ürüne kadar sorumlu bir tedarik zinciri oluşturmak için “Çatışmalardan Etkilenmiş ve Yüksek Riskli Bölgelerin Madenlerine İlişkin Sorumlu Tedarik Zinciri OECD Uyum Rehberi’ne uymaktadır.
Eti Bakır Mazıdağı tesisi, çatışmalardan etkilenen ve yüksek riskli bölgelerdeki madenlerin tedarik zincirlerinde risk bazlı durum tespiti için aşağıdaki adımları yönetim sistemine entegre ederek uygulamaktadır.
Aşama 1. Güçlü şirket yönetimi sistemlerinin oluşturulması
Eti Bakır Mazıdağı Tesisleri'nin çatışma mineralleri uyum sistemi, OECD uyumlu tedarik zinciri yönetim sistemi RBA tavsiyelerine tüm önemli açılardan uyacak şekilde tasarlanmıştır. Eti Bakır, çatışma madenlerinin yüksek riskli ve çatışmalardan etkilenmiş bölgelerde doğrudan veya dolaylı olarak silahlı gruplara fon veya fayda sağlayan veya diğer ciddi insan hakları ihlalleriyle bağlantılı kullanımını önlemek için sorumlu tedarik politikası oluşturmuştur. Politika, ilgili taraflara geniş çapta dağıtılmıştır ve Eti Bakır'ın web sitesinde (https://www.etigubre.com/Sorumlu-Politika) bulunabilir. Eti Bakır, sorumlu tedarik politikasında belirttiği taahhütleri yerine getirmek için gerekli tüm prosedürleri oluşturmuştur. Şirketin tedarik zinciri müdürü, durum tespiti programının ve risk yönetiminin tasarımını ve uygulanmasını denetlemekten sorumludur. Tedarik zinciri müdürü, Genel müdüre bağlı olarak üretim ve satış departmanları ile iş birliği içerisinde çalışmaktadır. Eti Bakır Mazıdağı işletmesi, tüm çalışanlarına sorumlu tedarik süreçleri hakkında eğitim vermekte ve bu eğitimi yeni işe alım sürecinin bir parçası haline getirmektedir. İhtiyaç duyulduğunda ilgili çalışanlar RBA ELearning Academy'den gerekli eğitimleri almaktadır.
Aşama 2. Tedarik zincirindeki risklerin belirlenmesi ve değerlendirilmesi
Eti Bakır Küre tesisinde flotasyon işleminden sonra atık olarak depolanan pirit malzemesi demiryolu ile Mazıdağı tesislerine getirilmektedir. Küre madeninin yan ürünü olan pirit, hammaddeden nihai ürüne kadar olan süreçte kullanıldığından ve tedarik edilen bölge Cahra listesinde yer almadığından Cahra ile ilişkilendirilmemiştir. Eti Bakır Mazıdağı fabrikası olarak, grup şirketimiz olan Küre fabrikasında üretim, kalite ve tedarik zinciri departmanları tarafından periyodik olarak yerinde denetimler yapılarak, hammadde tedariğindeki risk ve fırsatlar değerlendirilerek kurumsal risk analiz tablosuna eklenmektedir. Ayrıca Tedarik Zincirindeki riskler yıllık olarak değerlendirilmekte ve risk günlüğüne kaydedilmektedir. Mazıdağı tesisi olarak hammaddemiz tek kaynaktan tedarik edilse de, ileride çeşitlendirilmesi için kontrol sistemi oluşturmak amacıyla CAHRA belirleme süreci devreye alınmıştır.
Aşama 3. Belirlenen risklere yanıt verebilecek bir stratejinin tasarlanıp uygulanması
Proses akışında hammadde olarak kullanılan ürünün tedarikçisi yine Eti Bakır A.Ş bünyesinde bir işletmedir. Bu kapsamda yapılan risk değerlemesi sonucunda belirlenen riskler doğal afetler ve lojistik süreçler ile ilgili olup stok yönetimi ve alternatif taşıma planlamaları yapılmıştır. Üretimi olumsuz etkilememek adına risk analizinde belirlenen riskin azaltılması için stok yönetimi ve alternatif taşıma planları ile ilgili gerekli aksiyonlar değerlendirilmiştir. Ayrıca tedarik zinciri risk analizi tablosuna göre CAHRA listesinde tedarikçi bulunmadığı tespit edilmiştir.
Aşama 4. İzabe/rafineri şirketleri uygulamalarının bağımsız üçüncü taraflarca denetlenmesi
Eti Bakır Mazıdağı işletmesinde İç Denetim Prosedürü mevcut olup yıllık olarak belirlenen plan dahilinde denetimler gerçekleştirilmektedir. 2023 yılı İç Denetim Raporu QDMS sistemimizde 12.03.2024 tarihinde aksiyon planları ve düzeltici önleyici faaliyetler belirlenerek yayınlanmıştır.2023 yılı stratejik hedeflerimiz arasında metal ürünlerimiz için onaylanmış tedarikçi olma hedefimizi gerçekleştirmek adına RMI ile görüşülerek dış denetim talep edilmiş ve Dış denetim tarihi 13.06.2023-14.06.2023 yapılan denetimler sonucunda 24.11.2023 tarihi itibariyle RMI onaylı tedarikçisi olunmuştur. 15.05.2023 - 18.05.2023 tarihlerinde BSI tarafından yapılan dış denetim ile birlikte 15.06.2023 tarihi itibariyle ISO 9001, ISO 45001 ve ISO 14001 belgeleri alınmıştır. Devam eden sürekli iyileştirme çalışmalarımız kapsamında Nisan 2024 tarihinde bu belgelerin ara denetimi yapılacak ve aynı zamanda ISO 50001 belgelendirme denetimi gerçekleşecektir.
Aşama 5. Tedarik zinciri uyum çalışmalarının yıllık olarak raporlanması
Eti Bakır A.Ş. ihtilaflı madenlerin tedarik edilmesi ile ilgili durum tespiti raporu hazırlamaya 2022 yılı itibari ile başlamıştır. Eti Bakır’ın Cobalt, Çinko, Bakır ürünleri için tüm hammadde alımı şirketin kendi iştiraki olan Kastamonu Küre işletmesinden yapılmaktadır. 2022 yılında Küre işletmesi’nden yaklaşık 460.000 ton pirit tedarik edilmiş ve nihai ürün olarak CoCO3 (Kobalt Karbonat), ZnCO3 (Çinko Karbonat), Katot Bakır ve Gübre (DAP & NPK) üretilmiştir. 2023 yılında Küre işletmesi’ nden yaklaşık 540.000 ton pirit tedarik edilerek CoCO3 (kobalt karbonat), ZnCO3 (Çinko Karbonat) ,Katot Bakır ,Demir Keki ve Gübre (DAP, NPK) üretilmiştir. Hammadde tedarik sürecinde Eti Bakır Küre İşletmesi tek tedarikçi olup Cahra listesinde bulunan dış tedarikçi bulunmamaktadır. Bu nedenle ihtilaflı madenlere ilişkin raporlanacak ilave bulgu yoktur.
Çatışma Mineralleri Durum Tespit Süreci 2022 Raporu
Mazıdağı Metal Geri Kazanım ve Entegre Gübre Tesisleri Hakkında
Mazıdağı fosfat madeni, Cengiz Holding tarafından 2011 yılında devlet özelleştirme idaresinden satın alınmıştır. Yatırım, 2014 yılında 1,2 milyar dolar ile bölgedeki en büyük özel sektör yatırımı olarak başladı. 2018 yılında devreye alınan tesis ticari üretime başlamıştır. Eti Bakır A.Ş Entegre Gübre ve Metal Geri Kazanım Tesisi, hammaddeleri aynı yerde üretilen bir tesis olmasıyla Türkiye’de tek dünyada ise sayılı tesislerdendir.
Entegre Gübre ve Metal Geri Kazanım Tesisi yılda 350 milyon dolarlık gübre, 270 milyon dolarlık metal ithalatının da önüne geçerek bölgesel ve ulusal ekonomiye katkı sağlamaktadır. Eti Bakır A.Ş Mazıdağı İşletmemizde yılda yaklaşık 500.000 ton gübre, 2.000 ton katot bakır, 2.500 ton çinko karbonat ve 5.000 ton kobalt karbonat üretilmektedir.
Eti Bakır A.Ş. etik, çalışma ve çevre standartlarını koruma taahhüdünün bir parçası olarak, çatışma madenleri olan Cobalt, Bakır, Çinko madenlerin sorumlu bir şekilde tedarik edilmesine ilişkin Sorumlu Tedarik, Tedarikçini Tanı ve FPIC Politikalarını benimsemiştir. Eti Bakır A.Ş. Mazıdağı olarak, çatışmanın finansmanına katkıda bulunacak her türlü eylemden kaçınacağımızı ve ilgili Birleşmiş Milletler yaptırım kararlarına veya varsa bu kararları uygulayan yerel yasalara uyacağımızı ve tedarikçilerimiz ile iş ortaklarımızın da aynı hususlara uymalarını desteklemeyi taahhüt etmekteyiz. Bu kapsamda Eti Bakır A.Ş. Mazıdağı küresel sorumlu satın alma faaliyetlerine katkıda bulunmak amacıyla RMI (Responsible Minerals Initiative) üyesi olmak üzere başvuruda bulunmuştur.
Bu rapor ihtilaflı madenler için Eti Bakır A.Ş. Mazıdağı İşletmesi tedarik zincirinin durum tespit performansını açıklamak üzere hazırlanan ilk rapordur ve her yıl yayınlanmaya devam edilecektir. Eti Bakır A.Ş., çatışma madenlerini, çatışmalardan etkilenen ve yüksek riskli bölgelerde (CAHRA) bulunan maden ve izabe tesislerinden direkt olarak temin etmemekle beraber, birçok paydaştan oluşmaktadır. Bu nedenle Eti Bakır A.Ş, madenden nihai ürüne kadar sorumlu bir tedarik zinciri oluşturmak ve durum tespiti yapmak için “Çatışmalardan Etkilenmiş ve Yüksek Riskli Bölgelerin Madenlerine İlişkin Sorumlu Tedarik Zinciri OECD Uyum Rehberi”ne uymakta ve OECD İlkelerinde açıklanan beş aşamalı aksiyon planını yönetim sistemine dahil etmektedir.
Eti Bakır Mazıdağı tesisi, çatışmalardan etkilenen ve yüksek riskli bölgelerdeki madenlerin tedarik zincirlerinde risk bazlı durum tespiti için aşağıdaki adımları yönetim sistemine entegre ederek uygulamaktadır.
Aşama 1. Güçlü şirket yönetimi sistemlerinin oluşturulması
Eti Bakır Mazıdağı Tesisleri'nin çatışma mineralleri uyum sistemi, OECD uyumlu tedarik zinciri yönetim sistemi RBA tavsiyelerine tüm önemli açılardan uyacak şekilde tasarlanmıştır. Eti Bakır, çatışma madenlerinin yüksek riskli ve çatışmalardan etkilenmiş bölgelerde doğrudan veya dolaylı olarak silahlı gruplara fon veya fayda sağlayan veya diğer ciddi insan hakları ihlalleriyle bağlantılı kullanımını önlemek için sorumlu tedarik politikası oluşturmuştur. Politika, ilgili taraflara geniş çapta dağıtılmıştır ve Eti Bakır'ın web sitesinde ( https://etigubre.com/Responsible-Policiy ) bulunabilir. Eti Bakır, sorumlu tedarik politikasında belirttiği taahhütleri yerine getirmek için gerekli tüm prosedürleri oluşturmuştur. Şirketin tedarik zinciri müdürü, durum tespiti programının ve risk yönetiminin tasarımını ve uygulanmasını denetlemekten sorumludur. Tedarik zinciri müdürü, Genel müdüre bağlı olarak üretim ve satış departmanları ile işbirliği içerisinde çalışmaktadır. Eti Bakır Mazıdağı işletmesi, tüm çalışanlarına sorumlu tedarik süreçleri hakkında eğitim vermekte ve bu eğitimi yeni işe alım sürecinin bir parçası haline getirmektedir. İhtiyaç duyulduğunda ilgili çalışanlar RBA ELearning Academy'den gerekli eğitimleri almaktadır.
Aşama 2. Tedarik zincirindeki risklerin belirlenmesi ve değerlendirilmesi
Eti Bakır Küre tesisinde flotasyon işleminden sonra atık olarak depolanan pirit malzemesi demiryolu ile Mazıdağı tesislerine getirilmektedir. Küre madeninin yan ürünü olan pirit, hammaddeden nihai ürüne kadar olan süreçte kullanıldığından ve tedarik edilen bölge Cahra listesinde yer almadığından Cahra ile ilişkilendirilmemiştir. Eti Bakır Mazıdağı fabrikası olarak, grup şirketimiz olan Küre fabrikasında üretim, kalite ve tedarik zinciri departmanları tarafından periyodik olarak yerinde denetimler yapılarak, hammadde tedariğindeki risk ve fırsatlar değerlendirilerek kurumsal risk analiz tablosuna eklenmektedir. Ayrıca Tedarik Zincirindeki riskler yıllık olarak değerlendirilmekte ve risk günlüğüne kaydedilmektedir. Mazıdağı tesisi olarak hammaddemiz tek kaynaktan tedarik edilse de, ileride çeşitlendirilmesi için kontrol sistemi oluşturmak amacıyla CAHRA belirleme süreci devreye alınmıştır.
Aşama 3. Belirlenen risklere yanıt verebilecek bir stratejinin tasarlanıp uygulanması
Proses akışında hammadde olarak kullanılan ürünün tedarikçisi yine Eti Bakır A.Ş bünyesinde bir işletmedir. Bu kapsamda yapılan risk değerlemesi sonucunda belirlenen riskler doğal afetler ve lojistik süreçler ile ilgili olup stok yönetimi ve alternatif taşıma planlamaları yapılmıştır. Üretimi olumsuz etkilememek adına risk analizinde belirlenen riskin azaltılması için stok yönetimi ve alternatif taşıma planları ile ilgili gerekli aksiyonlar değerlendirilmiştir. Ayrıca tedarik zinciri risk analizi tablosuna göre CAHRA listesinde tedarikçi bulunmadığı tespit edilmiştir.
Aşama 4. İzabe/rafineri şirketleri uygulamalarının bağımsız üçüncü taraflarca denetlenmesi
Eti Bakır Mazıdağı işletmesinde İç Denetim Prosedürü mevcut olup yıllık olarak belirlenen plan dahilinde denetimler gerçekleştirilmektedir. 2022 yılında müşteri talebi doğrultusunda ve sorumlu tedarik kapsamında bağımsız bir deneti kuruluşu tarafından 3. parti bir denetim yapılmıştır. Bu denetimde çıkan minör uygunsuzluklar dikkatlice ele alınmış ve düzeltici aksiyonlar gerçekleştirilmiştir. İlerleyen dönemde dış denetim konusu tekrar değerlendirilecektir. 2022 yılında İç Denetim Raporu doküman yönetim sistemimizde aksiyon planları ve düzeltici önleyici faaliyetler belirlenerek yayınlanmıştır.
Aşama 5. Tedarik zinciri uyum çalışmalarının yıllık olarak raporlanması
Eti Bakır A.Ş. ihtilaflı madenlerin tedarik edilmesi ile ilgili durum tespiti raporu hazırlamaya 2022 yılı itibari ile başlamıştır. Eti Bakır’ın Cobalt, Çinko, Bakır ürünleri için tüm hammadde alımı şirketin kendi iştiraki olan Kastamonu Küre işletmesinden yapılmaktadır. 2022 yılında Küre işletmesi’nden yaklaşık 460.000 ton pirit tedarik edilmiş ve nihai ürün olarak CoCO3 (Kobalt Karbonat), ZnCO3 (Çinko Karbonat), Katot Bakır ve Gübre (DAP & NPK) üretilmiştir. Hammadde tedarik sürecinde Eti Bakır Küre İşletmesi tek tedarikçi olup Cahra listesinde bulunan dış tedarikçi bulunmamaktadır. Bu nedenle ihtilaflı madenlere ilişkin raporlanacak ilave bulgu yoktur.